Bir gece ansızın çığlık çığlığa uyandı Meriç. Sakinleştirmek için kucağıma aldım, sakin sakin yanında olduğumu söyledim beni duymuyordu, şşşşş sesi ile sırtını okşadım yanında olduğumun farkında değildi, emzirmek istedim reddetti.
Çığlık atarak ağlıyordu. Sakin kalmamın, onun sakinleşmesine yardım edeceğini düşündüm, çok endişelenmeme rağmen soğukkanlılığımı korudum. Yukarıda yazdıklarım işe yaramayınca acil durumlarda kullandığımız bir white noise – akarsu sesi açtım, kucağımda bir süre daha okşadıktan sonra emziğini vererek yatağına geri koydum. Sakinleşti ve uykuya geri döndü. Aslında belki de hiç uyanmamıştı. Uykusunda ağlıyor gibiydi.
Tüm bunlar birkaç dakika içinde olup bitti ve gecenin geri kalanında huzurlu bir şekilde uyudu ve yalnızca her gece yaptığı gibi emmek için uyandı.
Bu olayı yaşadığımızda Meriç henüz 7 buçuk aylıktı. Gece uyku rutini, doğduğundan beri aynıdır, banyo yapar ardından emer, ben müzik açarım o da emziğini alır ve uyur. O gece de bunun dışına çıkmamıştık.
Ertesi gün bir araştırma yaptım ve “uyku veya gece terörü” kavramıyla tanıştım. Uyku terörü, uykunun aniden bozulması ve çocuğun korkmuş, şaşkın bir biçimde uyanması olarak tanımlanıyor. Atak bir kaç dakika ile yarım saat arasında bir süre boyunca sürebilir. Atak geçtikten sonra çocuk, sakin bir şekilde uykuya geri döner. Ergenliğe kadar seyrekleşerek sürebiliyor. En sık 3 yaşındaki çocuklarda görülüyor. Erkek çocuklarda kız çocuklara oranla daha sık görülüyor.
Belirtiler;
Derin uyku sırasında ortaya çıkar, çocuk uykudan aniden ve ağlayarak uyanır, çığlık atar, sakinleştirme yöntemlerine cevap vermez, hızlı soluk alıp verir, size baktığı halde görmez, sabah onları hatırlamaz, atak bir kaç dakikadan yarım saate kadar sürebilir.
Atak sırasında ne yapmak gerekir?
Her şeyden önce ebeveynler ve varsa çocuğun bakımından sorumlu kişiler atak sırasında soğukkanlı ve sakin kalmalıdır, çocuğa sarılarak veya elini tutarak sakinleştirici sözler söylemelidir, uyandırmaya çalışmak yerine uykuya geri dönmesine çalışılmalıdır.
Atakları önlemek mümkün mü?
Uykudan hemen önceki yorucu aktiviteler, gece terörünü tetikleyebilir. Gündüz uykularının düzenli olması, aşırı egzersizden kaçınmak atakları seyreltir.
Terör saatlerini belirleyip öncesinde uyandırmak uzmanlar tarafından önerilen bir yöntem. Bir hafta boyunca her gece atak saatinden 15 dakika önce çocuğunuzu uyandırın, uykusu açıldıktan sonra 5 dakika yatak dışında vakit geçirip tekrar yatırın. Uyku terörü tekrarlarsa uygulamaya devam etmek gerekiyor.
Uyandırma yöntemine rağmen uyku terörü haftada 2 kereden fazla tekrarlıyorsa, ataklar yarım saatten fazla sürüyorsa, kramp ve salya da eşlik ediyorsa bir çocuk psikiyatrını görmek de fayda var.
huzurlu, sağlıklı uykular……………
Not: Kendi uyku terörü tecrübemiz dışında paylaştıklarım, Uzm Dr Erdem UZUNOĞLU’nun 17.12.2009 tarihli yazısından derlenmiştir.